ปวดข้อ อย่ารอนาน

ปวดข้อ อย่ารอนาน

ปัญหาปวดข้อไม่ใช่เรื่องปกติไม่ว่าคุณจะอยู่ในวัยใด อย่าถอดใจยอมแพ้ง่าย ๆ

เช้าวันนี้ อาจมีใครหลายคนที่ตื่นขึ้นมาพร้อมกับความรู้สึกสดชื่นจากการได้พักผ่อน จนกระทั่งนาทีที่จะลุกจากเตียงนั่นเอง ความรู้สึกปวดบริเวณข้อ โดยเฉพาะข้อเข่าและข้อสะโพกก็แล่นเข้ามาแบบเฉียบพลัน

เมื่อรู้สึกปวดข้อ คนส่วนใหญ่มักบรรเทาความกังวลใจด้วยการให้เหตุผลกับตัวเองว่า “สงสัยเพราะเราอายุมากขึ้น เรื่องปวดข้อก็น่าจะเกิดขึ้นบ้างเป็นธรรมดา”จนเวลาผ่านไปเป็นปี ๆ อาการปวดข้อกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต เมื่อมีอาการก็รับประทานยาบรรเทา กิจกรรมอะไรที่ทำแล้วปวดจนทนไม่ไหวก็งดไปและเรียนรู้ที่จะปรับตัวอยู่กับมัน หากเรื่องทำนองนี้ฟังดูคุ้น ๆ Better Health ฉบับเรื่องข้อ มีคำตอบจาก นพ. วศิน กุลสมบูรณ์ แพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู มาฝากคุณ

ต้นตอของความปวด

เมื่อมีอาการปวดบวมบริเวณข้อการสรุปเอาเองว่ามีสาเหตุมาจาก วัย หรือ “สงสัยว่าข้อจะเสื่อม” อาจไม่ถูกต้องนัก เพราะในความเป็นจริง อาการปวดข้ออันเนื่องมาจากข้อเสื่อมนั้นเป็นเพียงหนึ่งในหลาย ๆ สาเหตุของอาการปวดข้อเท่านั้นที่สำคัญสาเหตุส่วนมากไม่เกี่ยวข้องกับวัยหรืออายุเลย

“อาการปวดข้อโดยมากเป็นผลมาจากภาวะการอักเสบของข้อ” นพ. วศินอธิบาย “คำว่าข้ออักเสบเป็นคำที่ค่อนข้างกว้าง และเมื่อเรากล่าวถึงข้อ เราไม่ได้หมายถึงเฉพาะกระดูกสองหรือสามชิ้น แต่หมายความถึง ส่วนประกอบของข้อทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นผิวข้อซึ่งเป็นกระดูกอ่อน หมอนรองข้อ หรือเส้นเอ็นบริเวณข้อ การจะวินิจฉัยหาสาเหตุที่ทำให้ข้ออักเสบจึงไม่ง่ายนัก ประกอบกับสาเหตุของข้ออักเสบที่เป็นไปได้นั้นมีอยู่มากกว่าร้อยชนิด”

ในบรรดาสาเหตุของข้ออักเสบนับร้อยนั้น สาเหตุที่เราคุ้นเคยกันมากที่สุด เห็นจะเป็นข้ออักเสบเนื่องจากอุบัติเหตุ ข้ออักเสบจากภาวะข้อเสื่อมข้ออักเสบรูมาตอยด์ และข้ออักเสบจากโรคเกาต์ ส่วนสาเหตุอื่น ๆ ได้แก่ การติดเชื้อ โรคภูมิแพ้บางชนิด โรคผิวหนังและโรคอื่น ๆ ซึ่งหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม มีการอักเสบบวม ปวดเรื้อรังเป็นเวลานานก็จะกลายเป็นสาเหตุของภาวะข้อเสื่อมซึ่งเป็นภาวะที่บั่นทอนประสิทธิภาพการใช้งานของข้อลงอย่างน่าเสียดาย

รู้ก่อน รักษาก่อน

“การใส่ใจดูแลข้อเมื่อเกิดความผิดปกติขึ้นมาเป็นเรื่องสำคัญมากต่อสุขภาวะของข้อในระยะยาว” นพ. วศินกล่าว “เมื่อมีการอักเสบของข้อและมีอาการปวดสิ่งที่หลายคนมักทำก็คือรอดูอาการหรือรอให้หายไปเอง บางรายรับประทานยาบรรเทาปวดซึ่งช่วยให้ทุเลาลงได้จึงเลื่อนการพบแพทย์ออกไป ตรงนี้สำคัญเพราะเท่ากับว่าต้นตอของปัญหาไม่เคยได้รับการแก้ไขเลย”

นพ. วศินยกตัวอย่างเรื่องข้อเสื่อมซึ่งเป็นภาวะที่พบได้บ่อยทั้งในผู้สูงอายุและผู้ที่มีน้ำหนักมาก ภาวะข้อเสื่อมเกิดขึ้นเมื่อผิวกระดูกอ่อนถูกทำลายโดยอาจมีการลอกหลุด หรือบางลงจนมีอาการปวดหรือข้อไม่อาจเคลื่อนไหวได้อย่างลื่นไหล คล่องแคล่ว และเต็มองศาการเคลื่อนไหวได้เหมือนเดิม

“เมื่อผู้ป่วยมาพบแพทย์ด้วยอาการข้อติด ปวดบวม พักแล้วก็ไม่หาย สิ่งที่แรกที่แพทย์จะทำคือหาสาเหตุที่แท้จริงโดยการซักประวัติและตรวจร่างกายเบื้องต้น จากนั้นอาจมีการตรวจทางห้องปฏิบัติการหรืออื่น ๆ เพิ่มเติมเพื่อให้การรักษาตรงตามขั้นตอนและสาเหตุอย่างแท้จริงอย่าง ในกรณีที่ผู้ป่วยมีภาวะข้อเสื่อมและมีน้ำหนักตัวมากเกินไป ผู้ป่วยก็จะได้รับคำแนะนำเพื่อช่วยลดน้ำหนักลงซึ่งก็จะช่วยในการบรรเทาอาการปวดลงได้” นพ. วศินกล่าว

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง หรือมีโรคแทรกซ้อน แพทย์ก็จะช่วยเหลือและแนะนำวิธีการอื่น ๆ ที่เหมาะสมอย่างเช่นการใช้ยาบรรเทาอาการปวดและลดอาการอักเสบไปพร้อม ๆ กับการแก้ไขไปถึงต้นเหตุซึ่งอาจเป็นโรคเรื้อรังหรือความผิดปกติอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อเนื่องมายังข้อการฉีดยา การรักษาทางเวชศาสตร์ฟื้นฟู การใช้อุปกรณ์ประคองข้อการถนอมการใช้ข้อ การทำกายภาพบำบัด เป็นต้น แต่หากอาการของผู้ป่วยหนักหนาสาหัสจริง ๆ แพทย์ก็จะเลือกใช้การผ่าตัด

     

หลังการรักษา 

ปัจจุบัน เทคโนโลยีการผ่าตัดข้อนั้นก้าวหน้าไปมากและผู้ป่วยก็มีความบอบช้ำน้อยลง แพทย์จึงมักแนะนำให้ผู้ป่วยเริ่มทำการฟื้นฟูให้เร็วที่สุดเพื่อฟื้นฟู คง หรือเพิ่มพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อ ตลอดจนความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบ ๆ ข้อ ในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าหรือข้อสะโพกเทียม แพทย์มักแนะนำให้เริ่มทำการฟื้นฟูภายใน 24 ชั่วโมงหลังการผ่าตัด สำหรับผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อ นพ. วศิน มีคำแนะนำดังต่อไปนี้

อย่าอยู่นิ่ง ผู้ป่วยบางรายอาจเข้าใจว่าภายหลังการผ่าตัดใหม่ ๆ แล้วควรอยู่เฉย ๆ นิ่ง ๆ พักข้อไว้ก่อนเนื่องจากยังมีอาการปวดอยู่ ตรงนี้เป็นความเข้าใจผิด ถึงแม้ว่าจะยังมีอาการปวดอยู่ แต่การที่ผู้ป่วยพยายามเคลื่อนไหวข้อหลังการผ่าตัดเท่าที่จะทำได้ ไม่เพียงช่วยฟื้นฟูพิสัยการเคลื่อนไหวของข้อเท่านั้น ยังช่วยให้ข้อเทียมที่ใส่เข้าไปกระชับเข้าที่ ตลอดจนลดโอกาสในการเกิดภาวะหลอดเลือดอุดตันที่ขา ช่วยฟื้นฟูกำลังกล้ามเนื้อรอบข้อ ซึ่งเป็นการยืดอายุการใช้งานของข้อใหม่อีกด้วย 

ท่าบริหารง่าย ๆ ที่สามารถทำได้ในช่วงแรก ๆ คือการนอนหงาย แล้วค่อย ๆ งอเข่านำข้อเท้าเข้าหาสะโพกให้มากที่สุดก่อนยืดให้สุดอีกครั้ง ทำซ้ำประมาณ 5-10 ครั้ง วันละ 2-3 รอบ หรือเท่าที่ผู้ป่วยจะทำไหว นอกจากนี้ผู้ป่วยยังควรบริหารกล้ามเนื้อควบคู่ไปด้วยโดยการกระดกข้อเท้าขึ้นลงช้า ๆ ในท่านอน หรือเหยียดเกร็งเข่าโดยมีหมอนรองรับที่ข้อเท้า เป็นต้น

ลดอาการปวด อาการปวดเป็นหนึ่งในอุปสรรคสำคัญทำให้ผู้ป่วยไม่อาจขยับข้อเพื่อการฟื้นฟูข้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้ป่วยอาจใช้วิธีประคบเย็นวันละ 3-4 ครั้ง ครั้งละ 20 นาที หรือในรายที่ปวดมาก ๆ แพทย์อาจช่วยด้วยยาบรรเทาปวด

ใช้อย่างถนอม การผ่าตัดเปลี่ยนข้อจะทำให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีอีกครั้ง แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะสามารถใช้ข้อที่เปลี่ยนใหม่ได้อย่างอิสระเต็มที่เหมือนตอนอายุน้อย ๆ เพื่อรักษาให้ข้อใหม่มีอายุการใช้งานให้นานที่สุด พึงใช้งานอย่างระมัดระวัง หลีกเลี่ยงพฤติกรรมทำลายข้อ อาทิ นั่งยอง ๆ วิ่งขึ้นลงบันได นั่งขัดสมาธิ พับเพียบ หรือนั่งกับพื้น เป็นต้น

ปัญหาเรื่องข้อและความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นคงไม่ใช่เรื่องที่หลายคนจะปรับตัวให้ชินได้ง่ายนัก หากต้องแลกมาด้วยการต้องคอยพึ่งพาผู้อื่นตลอดเวลาแม้ในการทำกิจกรรมพื้น ๆ เมื่อสังเกตหรือรู้สึกถึงปัญหา อย่ามองว่าเป็นเรื่องธรรมดา เพราะการปล่อยปละละเลยจนเวลาเนิ่นช้าออกไป เรื่องเล็ก ๆ อาจกลายเป็นเรื่องใหญ่ที่เปลี่ยนชีวิตคุณได้เลยทีเดียว

“ภาวะข้อเสื่อมเกิดขึ้นเมื่อ ผิวกระดูกอ่อนถูกทำลาย โดยอาจมีการลอกหลุด หรือบางลงจนข้อไม่อาจเคลื่อนไหวได้อย่าง คล่องแคล่ว และเต็มองศาการเคลื่อนไหว” นพ. วศิน กุลสมบูรณ์

  

อาการปวดข้อเกิดจากอะไรได้บ้าง

สาเหตุที่ทำให้ข้ออักเสบและปวดข้อมีมากมายหลายประการโดยสาเหตุที่พบได้บ่อย เช่น + ภาวะข้อเสื่อม + การบาดเจ็บของข้อและเนื้อเยื่อข้อ + ข้ออักเสบรูมาตอยด์ + โรคเกาต์ + โรคกระดูกพรุน + โรคแพ้ภูมิตนเอง + ข้ออักเสบจากโรคสะเก็ดเงิน + ภาวะติดเชื้อในกระดูกหรือข้อ + ภาวะติดเชื้อจากโรคอื่น ๆ เช่น หนองใน เนื้องอกหรือมะเร็งที่กระดูก

ด้วยความปราถนาดีจาก ยางรองส้นเท้า HeelSoother เพื่อลดและป้องกันอาการปวดเส้นเท้า เข่า สะโพก เอว หลัง

fanpage heelsoother

ที่มา

ปวดส้นเท้า เอาไงดี

ปวดส้นเท้า เอาไงดี 

ท่านผู้อ่านหลายๆท่านอาจจะกำลังประสบปัญหาเดียวกัน นั่นก็คือปวดส้นเท้าไม่ทราบสาเหตุ ปวดแบบเรื้อรังมานานรบกวนการยืน เดิน ในชีวิตประจำวัน วันนี้มีวิธีการปฏิบัติตัวสำหรับผู้ที่มีอาการปวดส้นเท้าอย่างง่ายๆ มาฝากท่านผู้อ่านทุกท่านค่ะ อาการปวดส้นเท้าเกิดจากอะไร? ก่อนที่จะทราบวิธีการรักษาเบื้องต้น เราควรรู้ถึงสาเหตุหลักๆของอาการปวดส้นเท้ากันก่อน สาเหตุของอาการปวดส้นเท้าเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การเสื่อมสภาพของพังผืดตามการใช้งาน การเดินและรับน้ำหนักมากเกินไป หรือการมีกระดูกงอกบริเวณส้นเท้า แต่สาเหตุของอาการปวดส้นเท้าที่พบได้บ่อย ได้แก่ เส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ (Plantar fasciitis) หรือที่เรียกภาษาชาวบ้านว่า "โรครองช้ำ" นั่นเอง ซึ่งอาการดังกล่าวพบได้บ่อย ในผู้หญิงวัยกลางคน ผู้ที่อ้วน หรือ มีรูปเท้าผิดปกติ เช่น เท้าแบน เท้าบิด ส่วนสาเหตุของการเกิดโรคที่แท้จริงยังไม่ทราบ แต่เชื่อว่าเป็นเพราะความเสื่อมในจุดที่เส้นเอ็นฝ่าเท้าเกาะกับกระดูกเส้น เอ็นฝ่าเท้าจะเกาะอยู่ระหว่างส้นเท้ากับนิ้วเท้า เมื่อเส้นเอ็นหรือกระดูกบริเวณส้นเท้า ได้รับแรงที่มากเกินไป เช่น การยืนหรือเดินนาน ๆ น้ำหนักตัวมาก อุบัติเหตุ หรือ ใส่รองเท้าที่ไม่เหมาะสม เป็นต้น ทำให้เส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบได้ ลักษณะของอาการปวดที่พบได้บ่อย คือ หลังจากนอนหรือนั่งพักเป็นเวลานานๆ แล้วลุกขึ้นเริ่มเดินลงน้ำหนักในช่วงแรก ๆ จะรู้สึกปวดมาก แปล๊บๆที่ส้นเท้า แต่หลังจากที่เดินไปได้สักพัก อาการปวดก็จะทุเลาลง อาการปวดส้นเท้ารักษาอย่างไรให้หายขาด? ผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบส่วนใหญ่อาการจะค่อย ๆ ดีขึ้นโดยไม่ต้องผ่าตัด แต่อาจจะต้องใช้เวลารักษานานหลายเดือน หรืออาจจะเร่งกระบวนการในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ โดยใช้วิธีการทำกายภาพบำบัด และการรักษาทางการแพทย์โดยการทานยาลดปวดลดอักเสบ ส่วนวิธีการผ่าตัดนั้นไม่ค่อยเป็นที่นิยมนำมาใช้ในการรักษา แต่อย่างไรก็ตามสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือวิธีการดูแลตัวเอง ดังนี้ 1.  ลดกิจกรรมที่ทำให้ปวด หรือ กิจกรรมที่ต้องลงน้ำหนัก เช่น การยืนหรือ เดินนาน ๆ เป็นต้น และควรออกกำลังที่ไม่ต้องมีการลงน้ำหนัก เช่น ว่ายน้ำ ขี่จักรยาน เป็นต้น 2. บริหารเพื่อยืดกล้ามเนื้อน่อง และ เส้นเอ็นฝ่าเท้า เป็นประจำ 3. นวดฝ่าเท้าเบาๆเพิ่อเป็นการผ่อนคลาย หรือ ใช้ผ้าพันที่ฝ่าเท้าและส้นเท้าเพื่อลดการบาดเจ็บต่อเอ็นฝ่าเท้า 4. ใส่รองเท้าที่มีขนาดพอดีไม่หลวมหรือคับจนเกินไป สำหรับผู้ที่เท้าแบนควรเสริมพื้นรองเท้าด้วยแผ่นรอง เพื่อรับอุ้งเท้าให้นูนขึ้น อาจใช้แผ่นนุ่ม ๆ รองอีกทีที่ส้นเท้าเพื่อลดอาการปวดจากแรงกดเวลาลงน้ำหนัก หลีกเลี่ยงการเดินด้วยเท้าเปล่า 5.  ประคบด้วยน้ำแข็งหรือน้ำอุ่น อาจใช้น้ำแข็งทุบใส่ในถุงพลาสติกแล้วห่อด้วยผ้าขนหนู หรือ ใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่น ประคบบริเวณที่ปวดประมาณ 10 - 15 นาที หรือ ประคบด้วยความร้อน 4 นาที สลับกับความเย็น 1 นาที หรือใช้ครีมนวดแก้ปวด ก็ได้แต่ต้องระวังอย่านวดแรงเพราะจะทำให้กล้ามเนื้อฟกช้ำมากขึ้นไป ถ้าปวดมากอาจรับประทานหรือทายาแก้ปวด 6. ลดน้ำหนัก เพื่อลดแรงกดเมื่อเดินลงน้ำหนัก ถ้าดูแลตัวเองได้ดีเช่นนี้ รับรองอาการปวดส้นเท้าของท่านจะต้องลดลงอย่างแน่นอนค่ะ!!! ที่มา :  chiromedbangkok ด้วยความปราถนาดีจาก ยางรองส้นเท้า HeelSoother เดินนุ่มสบายเท้า

ต้องยืนทำงานนาน ๆ แก้อาการปวดเมื่อยล้าอย่างไรดี

          บางอาชีพจำเป็นต้องยืนทำงานเป็นเวลานาน ๆ จะนั่งก็ไม่ได้ อย่างเช่น อาชีพพนักงานขายตามห้างสรรพสินค้าต่าง ๆ ต้องยืนทำงานนานหลายชั่วโมง จนมีอาการปวดขา เมื่อยล้าตามมา จะทำอย่างไรถึงจะบรรเทาอาการปวดเมื่อยล้าได้ เรื่องนี้ ดร.วรรธนะ ชลายนเดชะ มีคำแนะนำมาบอกกัน

          สำหรับเรื่องนี้ ต้องบอกว่าการทำงานของแต่ละคนมีความหลากหลายโดยเฉพาะงานที่ต้องยืนต่อเนื่องกันนาน ๆ ย่อมส่งผลต่อสุขภาพหลายอย่าง โดยเฉพาะพนักงานขายสินค้าในห้าง พบว่าร้อยละ 70 มีอาการปวดบริเวณน่อง ตามด้วยเท้า (ร้อยละ 36) ต้นขา (ร้อยละ 33) หลัง (ร้อยละ 27) และส่วนอื่น ๆ เช่น ไหล่ และหลังส่วนบนอีกเล็กน้อย

          อาการปวดหลายแห่งของพนักงานเหล่านี้ ระยะยาวอาจทำให้อาการลุกลามเป็นมากขึ้นและเรื้อรังได้ วิธีการปรับสภาพการทำงานและการปฏิบัติตัวของผู้ยืนทำงานที่ถูกต้องจึงเป็น สิ่งสำคัญ

          ก่อนอื่นควรรู้ว่าผลเสียของการยืนนาน ๆ มีอาการหลายอย่าง เช่น ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อน่องและต้นขา อาการปวดเมื่อยเท้า หลอดเลือดขอด ปวดเข่าและหลัง สามารถป้องกันผลเสียจากการยืนนานได้ด้วยตนเอง ดังต่อไปนี้

1. ยืนบนพื้นนิ่ม พื้นที่นิ่มลดแรงกดที่เท้าได้ อาจใช้พรมเช็ดเท้านิ่ม ๆ ไม่จำเป็นต้องไปซื้อพรมสำหรับยืนที่มีราคาแพง สามารถทดสอบพรมได้ด้วยการถอดรองเท้ายืนบนพรมนั้น หลังจากนั้นลองยืนเท้าเดียว ถ้ารู้สึกว่าสบายเท้า และยืนได้มั่นคงถือว่าใช้ได้
2. ส่รองเท้าที่มีพื้นนิ่มและหลวมเล็กน้อยรองเท้าที่มีพื้นนิ่มช่วยลดแรงกดไปที่เท้าได้ เช่นเดียวกับพื้นที่นิ่ม ส่วนการที่ต้องเลือกรองเท้าหลวมเพราะตกเย็นเท้าของท่านอาจบวมได้เล็กน้อยจากการยืนนาน
3. ไม่ควรใส่รองเท้าส้นสูงในการทำงาน กรณีที่เจ็บส้นเท้ามาก อาจใส่รองเท้าส้นสูงได้ แต่ไม่เกิน 2 นิ้ว เพื่อช่วยลดแรงกดที่ส้นเท้า
4. ยืนเท้าโต๊ะสูงหรือตู้ขายสินค้า โดยใช้แขนหรือศอกรับน้ำหนักตัวทางด้านหน้า สลับกับการใช้ก้นหรือหลังพิงผนังเป็นครั้งคราว เพื่อลดน้ำหนักกดที่กระทำต่อหลังและเท้า
5. พักการยืนบ่อย ๆ หย่อนขาข้างหนึ่ง หรืออาจใช้ที่วางเท้าเป็นบล็อกสูงจากพื้นประมาณ 4-6 นิ้ว
6. ใช้เก้าอี้แบบกึ่งนั่งกึ่งยืน กรณีของพนักงานเคาน์เตอร์หรือการทำงานในโรงงาน
7. ยืนสลับนั่ง แต่ต้องจัดสภาพงานให้เหมาะสม เช่น โต๊ะยืนทำงานไม่ควรเตี้ยเกินไปจนต้องก้มหลัง อาจจัดโต๊ะทำงานให้ 2 ชุด คือชุดยืนและนั่งทำงาน แล้วให้ทำงานสลับหน้าที่กันเป็นระยะ ๆ
8. เมื่อรู้สึกเมื่อย ให้เดินไปมาสัก 2-3 นาที จึงค่อยนั่งลง ยกขาทั้ง 2 ข้างพาดบนที่นั่งของเก้าอี้อีกตัวหนึ่ง ให้เท้าอยู่สูงประมาณระดับเข่า เพื่อช่วยเลือดจากขากลับเข้าสู่หัวใจดีขึ้น ป้องกันหลอดเลือดขอด มีโอกาสพักอย่ายืนคุย ให้นั่งยกขาพาดเก้าอี้ อาจจะกระดกปลายเท้าสลับกันซ้าย-ขวาร่วมด้วย
9. กลับถึงบ้านให้นอนเอาเท้ายันกับกำแพงให้เท้าอยู่สูงจากพื้นประมาณครึ่งเมตร แล้วกระดกปลายเท้าขึ้นสลับกันทั้ง 2 ข้าง ทำประมาณ 10 นาที ออกกำลังด้วยการเดิน วิ่ง หรือว่ายน้ำ เป็นเวลา 15-20 นาที สัปดาห์ละ 3 ครั้ง เพื่อช่วยการไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงขา พักผ่อนด้วยการนอนให้พอเพียงอย่างน้อยวันละ 6 ชั่วโมง สำหรับการออกกำลังกายเฉพาะสำหรับผู้ที่ต้องยืนทำงานนาน ๆ

ด้วยความปราถนาดีจาก ยางรองส้นเท้า HeelSoother ช่วยลดแรงกระแทกที่ส้นเท้า ลดและป้องกันอาการปวดส้นเท้า

ที่มา : www.kapook.com

พึ่งรู้ ว่านอนผิดวิธีมาทั้งชีวิต

การเลือก ท่านอน ฟูก หมอน เตียง ที่ดีที่สุดสำหรับผู้มีอาการปวดหลัง

เนื่องจากมีผู้ถามกันมากเกี่ยวกับการเลือกที่นอนหมอนเตียงอย่างไรเพื่อแก้หรือบรรเทาอาการปวดหลัง วันนี้ก็จะขอลงบทความที่เกี่ยวข้องกับเรื่องสำคัญที่เรามักจะมองข้ามทุกคืนเรื่องนี้เพื่อเป็นทั้งการป้องกันและบำบัดรักษากระดูกสันหลังที่สร้างปัญหาให้กับสุขภาพของทุกๆท่านเพื่อรับมือกับทุกข์คือความเสื่อมความชราของสังขารทั้งหลายให้หนักเป็นเบาลงนะครับ

ทุกคนเมื่อย่างเข้าสู่วัยกลางคน มักจะประสบปัญหาเรื่อง “ปวดหลัง” ตรงบั้นเอวเป็นครั้งคราว ส่วนใหญ่มักหายไปเองโดยการนอนพักหรือรับประทานยาแก้ปวด มีส่วนน้อยที่มีอาการปวดเรื้อรังหรือมากขึ้นจนทนไม่ไหวต้องไปให้แพทย์ตรวจรักษา ที่จริง “ปวดหลัง” เป็นเพียงอาการไม่ใช่โรค แล้วแต่สาเหตุว่ามาจากอะไร
อาการปวดหลัง อาจแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท

1. ปวดเฉพาะบริเวณสันหลังเพียงอย่างเดียว อาจมีสาเหตุ
- การอักเสบติดเชื้อในกระดูกสันหลัง ถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจทำให้หลังค่อม หรือเป็นอัมพาตได้
- การอักเสบของกล้ามเนื้อจากการทำงานในลักษณะท่าผิดปกติ หรือได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ
- จากเนื้องอกของกระดูกสันหลัง หรือไขสันหลัง
- การเสื่อมตามวัยของกระดูกข้อต่อ และหมอนรองกระดูกสันหลัง

2. ปวดสันหลังและเสียวร้าวไปที่อื่น เช่น สะโพก ขาข้างหนึ่งข้างใด หรือ 2 ข้าง เกิดเนื่องจากการเสื่อมของหมอนรองกระดูกสันหลังข้อต่อเลยทำให้เกิดการกดทับเส้นประสาท ในรายที่เป็นมากจะมีอาการชาและอ่อนแรงในขา ถ้าไม่ได้รับการรักษาจะทำให้เดินตัวเอียง หลังคดและก้มหลังไม่ได้เลย

3. ปวดสันหลังจากอวัยวะหรือโรคอื่น โรคที่ทำให้ปวดหลังได้ เช่น ไข้หวัดใหญ่ กระเพาะอาหารอักเสบ โรคไต โรคเกี่ยวกับสตรี บางชนิด

การแก้ไขและการป้องกันอาการปวดหลัง

สาเหตุอาการปวดหลัง มีได้มากมายหลายอย่าง การหลงรักษาอย่างผิดนอกจากโรคไม่หายแล้ว ยังสิ้นเปลืองทั้งเวลาและเงินทอง บางรายยังเกิดโทษรุนแรง มีอันตรายจนถึงขั้นพิการหรือถึงแก่ชีวิตก็มี ฉะนั้นเมื่อมีอาการปวดหลังขึ้นครั้งใด ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อการรักษาที่ถูกต้อง

อิริยาบถในชีวิตประจำวันมีส่วนสำคัญต่อการเพิ่มความเสี่ยงในอาการปวดหลังดังที่กล่าวมาข้างต้น โดยเฉพาะท่านอน ฟูก หมอน และเตียงเป็นสิ่งที่เราต้องหย่อนตัวหรือฝากร่างกายไว้กับมันเป็นเวลานานหลายชั่วโมงทุกคืน หากสิ่งเหล่านี้ไม่ได้กระทำอย่างถูกต้องเหมาะสมกับร่างกายของเราก็จะบังเกิดโทษหรือทำร้ายกระดูกสันหลังเราโดยไม่รู้ตัว

การนอนและท่านอนสำคัญอย่างไร

การนอนจึงเป็นท่าที่กล้ามเนื้อได้ผ่อนคลาย และเป็นช่วงที่อวัยวะต่าง ๆ ทำการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ สร้างสารต่าง ๆ ที่ถูกใช้หมดไปกลับคืนมาเตรียมตัวที่จะทำงานใหม่เมื่อตื่นนอน ในยามนอนหลับ สมองจะสร้างสารสื่อและสารช่วยความจำ ระบบภูมิคุ้มกันจะสร้างสารภูมิคุ้มกัน ระบบต่อมไร้ท่อจะสร้างฮอร์โมน การนอนจึงมีความสำคัญมากต่อการดำรงชีวิตที่มีสุขภาพดีทั้งร่างกายและจิตใจ ในกรณีที่นอนไม่หลับตลอดคืน หรือถูกปลุกให้ตื่นตลอดเวลา ไม่ช้าไม่นานคน ๆ นั้นจะมีสภาพจิตที่ไม่ปกติ กล้ามเนื้อจะปวดเมื่อย เกร็งแข็ง และกินอาหารไม่ได้

ประมาณ ๗ % ของอาการนอนไม่หลับมาจากที่นอนที่ไม่สบาย ผู้ป่วยที่มีอาการปวดหลัง คอ ไหล่ ข้อมือ จากการทำงานมักจะมีอาการปวดระหว่างนอนทำให้นอนไม่หลับบ่อยๆ อย่างไรก็ตามยังไม่มีการศึกษายืนยันว่าที่นอนเป็นสาเหตุของอาการปวดหลังเรื้อรัง แต่การปรับเปลี่ยนที่นอนอาจช่วยลดอาการปวดหลังได้

ท่านอนมีกี่แบบ แบบไหนจะดีที่สุด

ท่านอน ถือเป็นท่าที่หมอนรองกระดูกสันหลังรับแรงน้อยที่สุด ดังนั้นท่านอนจึงเป็นท่าพักผ่อนที่ดีที่สุด บางคนเมื่อศีรษะถึงหมอนก็หลับสบายจนถึงเช้า อาจไม่สนใจว่าตนเองจะนอนท่าไหน รู้ตัวอีกทีตื่นมาตอนเช้าพบว่าเกิดอาการปวดหลัง หรือหันหน้าซ้ายขวาไม่ได้เลย จนต้องรีบไปหาหมอ

1.ท่านอนหงาย

การนอนหงายนั้นน้ำหนักตัวเราจะกระจายไปทั้งแผ่นหลัง ไม่มีการกดทับที่ใดเป็นพิเศษ กระดูกสันหลังก็อยู่ในแนวตรง ไม่มีการบิดเบี้ยว การนอนหงายที่ถูกต้องควรมีหมอนหนุนใต้ข้อเข่า ให้ข้อสะโพกงอเล็กน้อย ท่านี้ถือว่าเป็นท่านอนที่เหมาะ หรือเป็นท่าที่ลดแรงกดของหลังได้ดี

คนทั่วไปนิยมนอนท่านี้ เพราะเป็นท่านอนมาตรฐาน เมื่อนอนหงายกระดูกสันหลังอยู่ในแนวธรรมชาติ ลดแรงกดทับบนร่างกายและระบบประสาท ทำให้ร่างกายได้รับการพักผ่อนเต็มที่ ระบบทางเดินหายใจและการไหลเวียนโลหิตสามารถไหลเวียนได้ดี การนอนหงายที่เหมาะสมควรใช้หมอนต่ำ และต้นคอควรอยู่ในแนวเดียวกันกับลำตัว เพื่อไม่ให้ปวดคอ แต่ถ้าหนุนหมอนสักสองสามใบ คอจะก้มโน้มมาข้างหน้า ทำให้เกิดอาการปวดคอได้ และยังไม่เหมาะกับผู้ที่เป็นโรคกรดไหลย้อน เพราะจะเป็นการเพิ่มแรงดันในช่องท้องให้เกิดอาการรุนแรงขึ้นได้ นอกจากนี้ผู้ที่มีอาการปวดหลัง การนอนหงายในท่าราบจะทำให้อาการปวดรุนแรงขึ้นด้วย

สำหรับผู้ป่วยที่ควรหลีกเลี่ยงการนอนหงายได้แก่
1.ผู้ป่วยโรคปอดไม่เหมาะที่จะนอนท่านอนหงาย เพราะทำให้กล้ามเนื้อกระบังลมที่คั่นระหว่างช่องอกและช่องท้องกดทับเนื้อปอดเป็นเหตุให้หายใจลำบาก แต่สามารถแก้ไขได้ โดยการยกส่วนบนของร่างกายให้สูงขึ้นในลักษณะครึ่งนอนครึ่งนั่ง อาจจะใช้หมอน 2 - 3 ใบวางหนุนรองหลังไว้หรือยกพื้นเตียงส่วนบนให้สูงขึ้นพอประมาณ
2.ผู้ป่วยโรคหัวใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาวะหัวใจล้มเหลวหรือหัวใจวายจะมีอาการนอนราบไม่ได้ ทั้งนี้เนื่องจากไม่สามารถสูบฉีดโลหิตออกจากห้องหัวใจได้ก่อให้เกิดอาการหอบและหายใจติดขัด ผู้ป่วยโรคหัวใจจึงมักต้องลุกขึ้นนั่งหรือยืนตอนกลางคืนเพื่อที่จะหายใจได้สะดวกมากยิ่งขึ้น
3.ผู้ที่มีอาการปวดหลัง การนอนหงายในท่าราบจะทำให้อาการปวดรุนแรงขึ้น เวลานอนควรใช้หมอนหนุนรองใต้โคนขาหรือวางพาดขาทั้งสองไว้บนเตียงนอน รวมทั้งควรออกกำลังกายเป็นประจำวันละ 10 - 15 นาที เพื่อช่วยบริหารกล้ามเนื้อหลังลดการเกร็งตัวและบรรเทาอาการปวดหลังได้เป็นอย่างดี

2.ท่านอนตะแคงขวา

เป็นท่านอนที่ดีที่สุด เมื่อเทียบกับท่าอื่น โดยเฉพาะหากได้งอเข่าข้างหนึ่ง และมีหมอนข้างกอดไว้ หรือจะงอเข่าทั้งสองข้างก็ได้ สำหรับหมอนที่ใช้หนุนในท่านี้ควรมีความหนามากพอที่จะให้ศีรษะอยู่ในแนวเดียวกันกับลำตัว หากใช้หมอนเตี้ยเกินไป ศีรษะจะเอียงลงหรือหาหมอนที่มีความสูงเท่าหรือใกล้เคียงกับระยะจากระดับด้านข้างของศีรษะไปถึงแนวระดับไหล่ เมื่อหนุนแล้ว จึงทำให้แนวของกระดูกสันหลังส่วนคออยู่ในแนวเดียวกับกระดูกสันหลังส่วนอกและส่วนเอว

ท่านอนตะแคงขวาจะช่วยให้หัวใจเต้นสะดวก และอาหารจากกระเพาะอาหารจะถูกบีบลงลำไส้เล็กได้ดี ทำให้ไม่คั่งค้างอยู่ในกระเพาะอาหารนานเกินไป และเป็นท่านอนที่ช่วยบรรเทาอาการปวดหลังได้เป็นอย่างดีอีกด้วย นอกจากนี้ ท่านอนตะแคงทั้งตะแคงซ้ายและขวาช่วยลดเสียงกรนได้ ในผู้ที่กรนเกิดจากการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน เช่น ลิ้นไก่ยาว โคนลิ้นหนา ต่อมทอนซิลโตมาก หรือโพรงจมูกอุดตัน

3.ท่านอนตะแคงซ้าย เป็นท่าที่ช่วยลดอาการปวดหลังได้แต่ควรกอดหมอนข้าง และพาดขาไว้เพื่อป้องกันอาการชาที่ขาซ้าย จากการนอนทับเป็นเวลานาน และข้อเสีย คือทำให้หัวใจซึ่งอยู่ด้านซ้ายทำงานลำบากขึ้น และอาหารในกระเพาะที่ยังย่อยไม่หมดตั้งแต่ก่อนเข้านอนจะคั่งค้างอยู่ในกระเพาะอาหาร ทำให้เกิดลมจุกเสียดที่บริเวณลิ้นปี่ และอาจรู้สึกชาที่ขาซ้ายหากนอนทับเป็นเวลานาน หรือถ้าหนุนหมอนต่ำเกินไปจะทำให้ปวดต้นคอได้ แก้ไขโดยใช้หมอนสี่เหลี่ยมที่มีความสูงเท่าความกว้างของบ่าซ้ายหนุนนอน หรือใช้ “หมอนลักยิ้ม” หนุนนอน เนื่องจากมีเนื้อหมอนสองข้างสูง ทำให้ศีรษะและไหล่อยู่ในแนวเดียวกัน

4.ท่านอนคว่ำ

เป็นท่านอนที่ควรหลีกเลี่ยง เพราะการนอนคว่ำนั้นจะทำให้กระดูกสันหลังส่วนเอวโค้งไปทางด้านหน้ามากขึ้น นอกจากนี้ เวลาเรานอนคว่ำก็ต้องตะแคงหน้าไปทางด้านใดด้านหนึ่ง ซึ่งจะทำให้กระดูกต้นคอบิดไปด้วย

ท่านอนคว่ำจะทำให้หายใจติดขัด โดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีเต้านมใหญ่หรือสำหรับผู้ชาย การนอนคว่ำก็อาจทำให้อวัยวะเพศถูกทับอยู่ตลอดเวลา จนเกิดอาการชาของอวัยวะเพศได้ ทำให้อวัยวะภายในอย่างตับไตไส้พุงถูกกดทับทั้งคืน โดยเฉพาะเรื่องทางเดินระบบหายใจจะแย่มากๆ แต่ถ้าคิดว่าชีวิตนี้เลิกนอนคว่ำไม่ได้จริงๆละก็ให้หาหมอนมารองใต้สะโพก เพื่อลดแรงกดทับที่หลังส่วนด้านล่าง และทำให้ปวดต้นคอ เพราะต้องเงยหน้ามาทางด้านหลัง หรือบิดหมุนไปข้างใดข้างหนึ่ง เป็นเวลานาน ถ้าจำเป็นต้องนอนคว่ำจึงควรใช้หมอนรองใต้ทรวงอก เพื่อป้องกันอาการปวดเมื่อยต้นคอโดยเฉพาะถ้าต้องการอ่านหนังสือในท่านอนคว่ำ ทั้งนี้เพื่อช่วยไม่ให้เมื่อยกล้ามเนื้อคอ และไม่มีอาการปวดคอ นอกจากนี้ ความเชื่อแต่โบราณที่เคยเข้าใจว่า ทารกควรให้นอนคว่ำรูปหัวจะทุยสวย ไม่แบน แต่ปัจจุบันพบว่าจริงๆ แล้วอาจเกิดผลเสียได้ ทารกมีโอกาสเสียชีวิตเนื่องจากหายใจไม่ออกจากการที่จมูกหรือปากถูกทับไว้

5. ท่านอนคุดคู้

นพ.พูนศักดิ์ อาจอำนวยวิภาส บอกว่า เป็นท่าที่ทำร้ายกระดูกสันหลังของเรามาก และอาจทำให้มีอาการปวดหลังได้มากที่สุดด้วย เนื่องจากการนอนแบบคุดคู้จะต้องก้มศีรษะ โก่งหลัง งอสะโพก งอเข่า การก้มคอทำให้กล้ามเนื้อคอตึงตลอดเวลา ทำให้เกิดการอักเสบอันนำมาซึ่งอาการปวดคอ นอกจากนี้กระดูกคอก็ยังงออีกด้วย ทำให้เพิ่มแรงดันภายในหมอนรองกระดูก และมีผลทำให้เกิดภาวะหมอนรองกระดูกอักเสบได้ หากนอนท่านี้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ และในที่สุดอาจก่อให้เกิดปัญหาหมอนรองกระดูกคอเคลื่อน

ไม่ควรนอนอ่านหนังสือ (นอนคว่ำและนอนหงาย) และนอนดูโทรทัศน์

ด้วยความปราถนาดีจาก ยางรองส้นเท้า HeelSoother

อ้างอิง เชียงใหม่ นวดจัดกระดูก

ข้อระวังการออกกำลังกาย ที่เราควรระวังไม่งั้นอาจเจ็บตัวได้

ข้อระวังการออกกำลังกาย ที่เราควรระวังไม่งั้นอาจเจ็บตัวได้

การออกกำลังกาย แน่นอนครับมันเป็นสิ่งที่ดีต่อสุขภาพของผู้ชายเราอย่างยิ่ง แต่การออกกำลังให้ดี มันก็ต้องดูสภาพร่างกายของตัวเองด้วย ไม่ใช่อัดรัวๆ จนไม่ดูความพร้อมของตัวเองมันก็ไม่ไหวเหมือนกัน เพราะว่ามันอาจจส่งผลเสียต่อร่างกายเราหลายๆ อยาง เช่น กล้ามเนื้อบาดเจ็บ จนไปถึงข้อต่อเกิดการเสียหายได้ วันนี้ทาง Men.MThai เราจึงรวบรวม ข้อระวังการออกกำลังกาย ที่เราควรระมัดระวังกันครับ

ข้อระวังการออกกำลังกาย

ข้อระวังการออกกำลังกาย ข้อที่ 1 เช็คอุณหภูมิของร่างกาย
อุณหภูมิของร่างกายสูง ให้สังเกตตัวเอง ถ้ามีอาการไข้ ตัวลุมและมีอาการมึนงง ปวดหัวร่วม ก็ควรที่จะมีการชะลอการออกกำลังกาย ยิ่งถ้าเราไปออกกำลังกายอีกก็เท่ากับไปเพิ่มความร้อนให้ถึงสองส่วน อาจส่งผลให้สมองทนไม่ได้ อาจะช๊อคหรือเป็นลมหมดสติไปเลยก็ได้

ข้อระวังการออกกำลังกาย ข้อที่ 2 สังเกตุการถ่ายอุจจาระของตัวเอง
การถ่ายอุจจาระ ถ้ามีการถ่ายเกิน 3 ครั้งขึ้นไป วันนั้นก็ควรที่จะงดการออกกำลังกายเสียก่อน เนื่องจากร่างกายเรามีการเสียเกลือแร่มากไปจะมีผลต่อการรับรู้และสั่งงานผิดปกติ

ข้อระวังการออกกำลังกาย ข้อที่ 3 ถ้าได้พักผ่อนนอนน้อยก็ไม่ควร
การอดนอน คนที่ชินกับการนอนดึกสักตี 3-4 หรือพักผ่อนไม่เพียงพอ (อดนอน) หรือดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอลล์ควรงดการออกกำลังกาย

ซึ่งข้อระวังการออกกำลังกาย และข้อห้ามต่างๆเหล่านี้ห้ามเพื่อไม่ให้ร่างกายบาดเจ็บมากขึ้นเพราะผลเสียที่เกิดจากการออกกำลังกายโดยที่ร่างกายไม่พร้อมนั้นแย่กว่าการอยู่เฉยๆ และนี่ก็เป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่หลายคนอาจพบเจอมาแล้วว่าทำไมบางครั้งออกกำลังกายแล้วยังอ่อนเพลียหรือรู้สึกไม่สดชื่น

โดย ยางรองส้นเท้า HeelSoother

Credit : men.mthai.com

สาเหตุของการปวดที่ส้นเท้า แบ่งออกได้ตามบริเวณที่ปวด

(Painful Heel)

สาเหตุของการปวดที่ส้นเท้า แบ่งออกได้ตามบริเวณที่ปวด (รูปที่ 17.7) คือ

(1) การปวดภายในส้นเท้า

โรคของกระดูกส้นเท้า (Calcaneus) ได้แก่ กระดูกอักเสบ เนื้องอก โรคพาเจ็ต เป็นต้น

ข้อใต้กระดูกทาลัสอักเสบ

(2) การปวดหลังส้นเท้า

เอ็นร้อยหวาย (Tendo Achilles) ฉีกขาด

การอักเสบรอบๆ เอ็นร้อยหวาย (Calcaneal Paratendinitis)

เบอร์ซ่าหลังเอ็นร้อยหวายอักเสบ

คาลคาเนียล อโปฟัยไซติส (Calcaneal Apophysitis, Sever’s Disease)

(3) การปวดใต้ส้นเท้า

ปวดที่เนื้อเยื่ออ่อนของส้นเท้า (Tender Heel Pad)

แผ่นพังผืดฝ่าเท้าอักเสบ (plantar Fasciitis)

โรคของกระดูกส้นเท้า

ในพวกกระดูกอักเสบจากการติดเชื้อ กระดูกส้นเท้า (Calcaneus) มีการติดเชื้อน้อย ที่พบบ่อยคือการติดเชื้อหนอง (กระดูกอักเสบ) บางครั้ง กระดูกนี้เป็นเนื้องอกอย่างธรรมดาหรืออย่างร้าย นอกจากนี้อาจเป็นภาวะผิดปรกติอย่างอื่น เช่น โรคพาเจ็ต (Paget’s Disease)

ข้อใต้กระดูกทาลัสอักเสบ

พบบ่อยที่สุด คือ ออสตีโออาร์ไธรติสหลังจากกระดูกส้นเท้าแตกหรือหัก บางครั้งข้อนี้อาจอักเสบจากสาเหตุอื่น เช่น ข้ออักเสบเป็นหนอง รูมาตอยด์ วัณโรค และเกาท์

เอ็นร้อยหวายฉีกขาด

ภาวะนี้อาจถูกมองข้ามไป อาการที่เกิดขึ้นอาจทำให้เข้าใจผิดว่า เป็นการทำงานของเอ็นนี้มากเกินไป หรือกล้ามเนื้อพลานตาริสฉีกขาด

พยาธิวิทยา เอ็นนี้ฉีกขาดโดยตลอดเสมอ และมักจะเกิดขึ้นที่ประมาณ 5 ซม. เหนือที่เกาะปลายของเอ็น ถ้าไม่ได้รับการรักษา เอ็นที่ฉีกขาดจะเชื่อมกันได้เอง แต่ยาวขึ้น

ลักษณะทางคลินิก ขณะวิ่ง หรือกระโดด คนไข้จะปวดที่หลังข้อเท้าอย่างมากทันที และเขาอาจคิดว่าถูกบางสิ่งกระแทก คนไข้ยังเดินได้ แต่เดินกะเผลก ตรวจพบมีการกดเจ็บบริเวณที่ฉีกขาด (รูปที่ 17.7) มีการบวมเกิดขึ้นเนื่องจากเลือดออกและพาราเทน่อน (paratenon) บวม แต่มักจะคลำช่วงห่างระหว่างเอ็นที่ฉีกขาดได้ กำลังในการงอข้อเท้าลง (plantar Flexion) จะอ่อนลงมาก โดยการเคลื่อนไหวท่านี้ยังทำได้จากกล้ามเนื้อ ทิเบียลิส โพสทีเรียร์ กล้ามเนื้อเพอโรนิไอและกล้ามเนื้องอนิ้วเท้า

การวินิจฉัยโรค เนื่องจากคนไข้ยังงอข้อเท้าลงได้ อาจทำให้ไม่นึกถึงเอ็นร้อยหวายฉีกขาด การตรวจที่สำคัญคือ ขณะที่คนไข้ยืนโดยเท้าข้างที่สงสัยเอ็นร้อยหวายฉีกขาด (รับน้ำหนักตัวเท้าเดียว) ถ้าคนไข้ยกส้นเท้า ข้างนี้ขึ้นจากพื้น (เขย่ง) ไม่ได้ แสดงว่ามีการฉีกขาดของเอ็นนี้

การรักษา อาจใส่เฝือกปูนไว้ 5 สัปดาห์ ให้เท้าอยู่ในท่าอีไควนัสเล็กน้อย เพื่อให้เอ็นหย่อน และป้องกันไม่ให้เอ็นยาวขึ้น หรือรักษาทางศัลยกรรมโดยเย็บต่อเอ็นที่ฉีกขาด และเข้าเฝือกปูนไว้

การอักเสบรอบๆ เอ็นร้อยหวาย (Calcaneal Paratendinitis)

เอ็นร้อยหวายมีเนื้อเยื่อคอนเนคตีฟล้อมรอบอย่างหลวมๆ ซึ่งเรียกว่า พาราเทน่อน (Paratenon) ทำให้การเคลื่อนไหวของเอ็นสะดวก นานๆ ครั้งพาราเทน่อนอาจอักเสบ เนื่องจากการเสียดสีมากเกินไป

ลักษณะทางคลินิค มักพบในคนหนุ่มสาวที่คล่องแคล่ว โดยปวดที่เอ็นร้อยหวาย และปวดมากขึ้นเมื่อเคลื่อนไหว เช่น วิ่ง เต้นรำ ตรวจพบกดเจ็บระหว่างนิ้วลึกถึงเอ็น และบริเวณนี้บวมเล็กน้อย ตัวเอ็นเองยังคงปรกติ

การรักษา ส่วนมากหายได้ด้วยการฉีดฮัยโดรคอร์ติโซนที่บริเวณพาราเทน่อนโดยตรง ถ้าไม่ได้ผล ก็ควรเข้าเฝือกปูนแบบให้คนไข้เดินได้ นาน 4 สัปดาห์ ในรายที่ยังปวดอยู่เรื่อยๆ ก็จำเป็นต้องใช้วิธีทางศัลยกรรม โดยตัดพาราเทน่อนรอบๆ เอ็นร้อยหวายออก

เบอร์ซ่าหลังเอ็นร้อยหวายอักเสบ

เป็นสาเหตุของการปวดหลังส้นเท้าที่พบบ่อยที่สุด และมักเป็นสาเหตุ ของการใช้เท้าได้อย่างลำบากในหญิงสาว

พยาธิวิทยา เบอร์ซ่าภายนอกที่หลังเท้าอยู่ระหว่างปุ่มคาลคาเนียส กับผิวหนัง การเสียดสีซ้ำๆ กันกับด้านหลังรองเท้า ทำให้เบอร์ซ่าอักเสบเรื้อรัง และผนังหนา ทั้งอาจมีน้ำอยู่ภายใน

ลักษณะทางคลินิค มีการกดเจ็บบริเวณที่ก้อนสัมผัสกับรองเท้า (รูปที่ 17.7) อาการจะเป็นมากขึ้นเมื่อเดิน และหน้าหนาวปวดมากกว่าหน้าร้อน ฉะนั้นจึงมีชื่อว่า ส้นเท้าฤดูหนาว (winter Heel) ตรวจพบก้อนชัดเจนที่หลังเท้า ผิวหนังที่ปกคลุมจะหนาและแดง

การรักษา ในรายที่มีอาการน้อย หรือเพิ่งเริ่มเป็น รักษาโดยรองหลังส้นเท้าด้วยฟองน้ำ แธะสวมรองเท้าที่มีด้านหลังอ่อนนุ่ม ถ้าไม่ได้ผล ก็ต้องตัดเอาเบอร์ซ่าออก และป้องกันการเกิดซ้ำ โดยตัดส่วนยื่นที่มุมบน สุดด้านหลังของปุ่มกระดูกคาลคาเนียลออกตรงเหนือที่เกาะปลายของเอ็นร้อยหวาย

คาลคาเนียล อโปฟัยไซติส (Calcaneal Apophysitis, Sever’s Disease)

ภาวะที่ไม่ร้ายแรงนี้เกิดขึ้นในเด็กๆ เท่านั้น ในระยะที่คาลคาเนียล อโปฟัยซิสกำลังเจริญเร็ว เมื่อก่อนนี้เชื่อว่าเป็นพวกเดียวกับออสตีโอ­คอนไดรติส แต่ขณะนี้ทั่วไปยอมรับว่า ภาวะนี้เป็นการทำงานมากเป็นเวลานาน(chronic Strain)ที่อโปฟัยซิสด้านหลังซึ่งติดกับตัวกระดูกส้นเท้า และอาจจะเป็นได้จากการดึงของเอ็นร้อยหวาย ฉะนั้นอาจถือว่าคล้ายกับโรค ออสกู๊ด-ชแลตเตอร์ของปุ่มกระดูกทิเบีย (xibial Tubercle) และไม่มีความสัมพันธ์กับออสตีโอคอนไดรติสเลย

ลักษณะทางคลินิค โดยทั่วไปมักพบในเด็กอายุระหว่าง 8 ถึง 13 ปี บ่นปวดที่หลังส้นเท้า จะสังเกตเห็นว่าเดินกะเผลกเล็กน้อย ตรวจพบมีกดเจ็บที่ส่วนล่างด้านหลังของปุ่มกระดูกคาลคาเนียส(รูปที่ 17.7) ภาพรังสี ไม่พบการเปลี่ยนแปลงใดๆ สำหรับการเห็นคาลคาเนียล อโปฟัยซิสแยกเป็นชิ้นๆ นั้นถือเป็นภาวะที่ปรกติ เพราะในเด็กๆ ที่ไม่มีอาการปวดส้นเท้า ก็พบภาพรังสีเช่นนี้ได้

การรักษา ส่วนมากไม่จำเป็นต้องรักษา เพราะอาการจะค่อยๆ หายไปได้เอง ถ้าปวดมาก ก็ให้พัก โดยเข้าเฝือกปูนให้เดินได้ จะทำให้ทุเลาลงได้มาก

ปวดที่เนื้อเยื่ออ่อนของส้นเท้า (Tender Heel Fad)

เป็นภาวะทางคลินิคที่ชัดเจน ลักษณะของการปวดอยู่ที่ส่วนหลังของส้นเท้า และปวดขณะยืนหรือเดิน

พยาธิวิทยา บริเวณที่กดเจ็บ คือเนื้อเยื่อไฟบรัสและไขมันที่เหนียว ใต้ปุ่มส่วนรับน้ำหนักที่กระดูกส้นเท้า บางรายพยาธิสภาพไม่มากกว่าการฟกช้ำอย่างธรรมดา แต่ส่วนใหญ่ไม่มีประวัติของภยันตราย และเชื่อกันว่า เป็นการอักเสบอย่างอ่อนโดยไม่ทราบสาเหตุ

ลักษณะทางคลินิค มีอย่างเดียวคือ ปวดส้นเท้าตอนยืน หรือเดิน ตรวจพบกดเจ็บมากตรงเนื้อเยื่ออ่อนนี้ (รูปที่ 17.7)

การรักษา พบว่ามักจะดีขึ้นเองช้าๆ อาจเร่งให้อาการทุเลาได้โดยใช้ฟองน้ำรองบนพื้นรองเท้า และบำบัดด้วยไดอาเธอร์มีย์คลื่นสั้น จะช่วยให้อาการหายเร็วขึ้น

แผ่นพังผืดฝ่าเท้าอักเสบ (Plantar Fasciitis)

ภาวะนี้เชื่อกันว่าเป็นการอักเสบ โดยปวดใต้ส่วนหน้าของกระดูกส้นเท้า อาจเป็นส่วนหนึ่งของภาวะการอักเสบที่แพร่กระจายมาก เช่น โรคไรเดอร์ (Reiter’s Disease)

พยาธิวิทยา พยาธิสภาพเป็นที่เนื้อเยื่ออ่อนตรงบริเวณที่เกาะของแผ่นเอ็นแผ่ของฝ่าเท้า (plantar Aponeurosis) ที่ด้านล่างของปุ่มกระดูกคาลคาเนียส

ลักษณะทางคลินิค อาการที่คนไข้มาหาคือ ปวดใต้ส้นเท้าตอนยืน หรือเดิน การปวดขยายไปด้านในของเท้าและในฝ่าเท้า บางครั้งเท้าใช้งานไม่ได้อย่างมาก ตรวจพบการกดเจ็บอย่างมากตรงที่เกาะของแผ่นเอ็นแผ่ของฝ่าเท้ากับที่กระดูกส้นเท้า บริเวณที่กดเจ็บไกลไปทางหน้ากว่าในภาวะของการปวดที่เนื้อเยื่ออ่อนของส้นเท้า(รูปที่ 17.7) ภาพรังสีโดยทั่วไปจะไม่เห็นสิ่งผิดปรกติ บางครั้งเห็นเดือยแหลม (sharp Spur) ของกระดูก ยื่นออกไปข้างหน้าจากปุ่มกระดูกคาลคาเนียส แต่ความสำคัญของเดือย แหลมนั้น ยังเป็นที่สงสัย เพราะอาจพบเดือยแหลมได้ในคนที่ไม่มีอาการปวดส้นเท้า

การรักษา โดยทั่วไปแล้วการรักษาแบบประคับประคองก็เพียงพอ ถ้าใช้เวลานานพอ แม้ว่าการหายอาจจะช้า ควรรองฝ่าเท้าด้วยยางฟองน้ำ และบำบัดด้วยไดอาเธอร์มีย์คลื่นสั้นตรงบริเวณที่กดเจ็บระยะหนึ่ง ถ้าไม่ได้ผล ก็ฉีดฮัยโดรคอร์ติโซนตรงบริเวณที่กดเจ็บ
ด้วยความปราถนาดีจาก ยางรองส้นเท้า HeelSoother
ที่มา healthcarethai